Ayten Almassri
Asıl adı Ömer olan Muallim Nâci, 1849 yılında İstanbul’da doğmuştur. Babasının ölümü üzerine dayısının yanına Varna’ya giderek orada medrese öğrenimi görmüştür. Varna Rüştiyesinde öğretmenlik yapmıştır. Sait Paşa’nın özel katibi olarak Rumeli ve Anadolu’nun birçok kentini dolaşmıştır. İstanbul’a gelerek memuriyetten istifa etmiştir. Tercüman-ı Hakikat gazetesinde edebiyat sayfasını yönetmeye başlamıştır. Galatasaray Lisesi ve Mekteb-i Hukuk’ta edebiyat öğretmeni olarak çalışmıştır.
Muallim Nâci kendi devrinde eski edebiyatı en iyi bilenlerden biri olarak klasik tarza bağlı bir şahsiyet olmakla beraber yeni tarzda da oldukça başarılı manzumeler yazmıştır. Aruzu ustalıkla kullanmış, yaşadığı dönemde, Recaizade Ekrem ekolüne karşı klasik edebiyatı savunmuştur. Bazı edebiyat tarihçileri tarafından, onun eski zevk ve geleneğe bağlı kalmasında Batı’daki yeni edebî gelişmelerden zamanında haberdar olmamasına bağlamış ve Türk edebiyatında yenileşme hareketleriyle Servet-i Fünûn arasındaki dönemde duraklamaya sebep olan bir kişi olarak nitelendirmişlerdir.
Muallim Nâci’nin en önemli yönü şairliğidir. Eski tarz geleneğini sürdürmek için Divan şiirleri yazmasının yanında yeni tarz şiirler de yazmıştır. Türkçeyi hatasız bir şekilde kullanmaya özen göstermiştir. Nâci edebiyatta taklitçiliğe karşı çıkmıştır. Eserlerinde estetik ve sanat ölçülerinden çok dil, üslup, belâgat ve vezine özen göstermiştir. Kafiye anlayışı, “Kafiye göz içindir” şeklindeki eski anlayışa uygundur. Eserleri onun eski edebî zevkin tamamen ortadan kalkması yerine devrin ihtiyaçları doğrultusunda yenileştirilmesi düşüncesinde olduğu görülür.
Muallim Nâci, bir kalp krizi sonucu 12 Nisan 1893 tarihinde Fatih’teki evinde öldü ve ertesi gün Divanyolu’nda II. Mahmud Türbesi’nin hazîresine defnedildi.
Gazel Ey neşve ne geldin bana meyhane miyim ben Ey aşk ne sevdin beni divâne miyim ben Misbâh-ı bekâ pertev-i işret ki aşkım Yanmakla tükenmem per pervâne miyim ben Lutf-ı güherim zahir iken çerh galat-ı beyyin Fark etmedi gencinemi vîrâne miyim ben Seyr eyle ser-i sebzimi gelsin de baharım Hak-i siyeh içre kalacak dâne nmiyim ben Naci yeter avareliğim gülşen-i kudse Pervâz edeyim bülbül bî-lâne miyim ben Muallim Naci
0 yorum