Uzak Doğu’nun Kanayan Yarası, Güney Asya’nın Filisitin’i : PATANİ

Kalemtıraş Ekibi

Tayland ve Malezya sınırlarında yaşayan Malaylar, 1200’lü yıllarda Yemenli Müslüman tüccarlar vasıtasıyla İslam ile tanışmışlardır. 1457’de Patani Kralı Antira Müslüman olunca Patani İslam Krallığı kurulmuştur. İki asrı aşkın bir süre boyunca sağlam ve güçlü bir siyasi yapı sürdürdükten sonra 1700’lü yıllarda Patani İslam Krallığına siyasi saldırılar ve bunu müteakip iç karışıklıklar başlamıştır. Tam da burada duruma açıklık getirmek için eski bir Kızılderili sözünün kendisini Güney Asya’da da ortaya koyduğunu dile getirebiliriz. “Nehirde iki balık kavga ediyorsa oradan uzun bacaklı bir İngiliz geçmiştir.”

1785’de İngilizler,  fiili bir savaş ile Patani Müslümanlarını sömürgeleri haline getirmek istiyorlar. Bu durumu fırsat bilen Budistler ise diğer yandan baskıyı artırıyorlar. 1909’da Budist Tayland ile anlaşan “uzun bacaklı” İngilizler, Patani’yi Tayland yönetimine bırakıyorlar.

Günümüzde 750.000 nüfusu olan bu bölge, özerk olması gerekirken Çin’in Doğu Türkistan’da izlediğine benzer politikalarla yönetiliyor. Kadim Müslüman ülkesi Patani, 1900’lerin başından beri Budist valilerce yönetiliyor. Üstelik seçme ve seçilme hakları yok. İki asırdan fazla hüküm süren Patani İslam Krallığına rağmen resmi tarihte isimleri bile geçmiyor. Eğitim bütünüyle Budistlerin elinde olduğu için kendilerine Malay dahi denmiyor Tay Müslümanları deniyor, Tayland’a nisbetle. Valisinden müftüsüne kadar her memuru Tayland hükümeti tarafından atanan Patani, bireysel çabalarla gayrı resmi medreseleri ile ilmi çalışmalarını sürdürmeye çalışıyor.

Patani’de 2004 yılında sivil gösterilere müdahale eden Budistler sivil halkın üzerine ateş açmış ve 20 binden fazla kişiyi şehit etmiştir. Hâlen daha camilerinde kurşun izlerini görmek mümkün iken isimleri Müslüman olduğu için dünya kör kalmaya devam ediyor. Ülkedeki yegâne yardımların Türkiye sivil toplum kuruluşları tarafından yapılıyor olması ise Türkiye’nin dünyadaki “garip babası” namını ispatlar nitelikte. İleri çağdaş bir körlük seviyesi içerisinde Patani gözlerimizin önünde durmaya devam ediyor.