Kalemtıraş Ekibi
Fuat Sezgin 24 Ekim 1924’de Bitlis’te dünyaya geldi. Ataları yüzyıllarca Siirt Şirvan’da beylerbeyi olarak görev yapmışlardır. İlkokulu Doğubeyazıt’ta okudu. Babasının vefatı üzerine Bitlis’e giderek yatılı şekilde okuluna devam etti. 1942’de Erzurum’da yatılı ve burslu olarak Erzurum Lisesi Fen Bölümünü bitirdi. 1943’de matematik okuyup mühendis olmak için İstanbul’a gitti.
Bir yakının tavsiyesi ile Alman şarkiyatçı Hellmut Ritter’in seminerine katıldı. Bu seminerden etkilenen Fuat Sezgin mühendislikten vazgeçip şarkiyat okumaya karar verdi. Fuat Hoca’yı bu kararından ne öğrencisi olduğu Hellmut Ritter’in disiplini ne de bölümün zorluğu vazgeçiremedi. Böylece Fuat Sezgin’in ömrü boyunca devam edecek olan İslam Bilim Tarihi serüveni başlamış oldu. 1943’de İkinci Dünya Savaşından etkilenen Türkiye’de üniversite öğretimi askıya alınınca hocasının tavsiyesi ile bu dönemi dil öğrenerek geçirdi. Fuat Hoca’nın dil öğrenmeye ayrı bir kabiliyeti olduğu bilinmektedir. Daha üniversiteyi bitirmeden araştırma konularıyla ilgili kaynak toplamaya başladı. 1947’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap ve Fars Filolojisini bitirdi. Aynı yılın Ekim ayında doktoraya başvurdu. 1950 yılında doktorasını bitirdi. 1950 yılında Ankara İlahiyat’ta Temel İslam İlimlerinin ilk asistanlarından oldu. 1953’de asistanlık görevinden ayrıldı. Aynı yıl Umumi Türk Tarihi Kürsüsünde asistanlığa başladı. 1957-1958 yıllarında Alexander von Humboldt Vakfı bursuyla Almanya’da dilini geliştirdi ve araştırmalarına devam etti.
1960 yılında Fuat Hoca’ya gurbet yollarını açan askeri darbe Türkiye’de gerçekleşti. 1960 yılında üniversiteden atıldığını gazete haberinden öğrenen Fuat Hoca, Frankfurt Üniversitesinde Bilim Tarihi Bölümünde misafir profesör olarak çalışmaya başladı. 1965’de ikinci bir doktora yaptı. Artık Bilimler Tarihi Profesörü ünvanını kazanmıştı. 1966’da Dr. Ursula Hanım ile evlendi. 1970’de kızı Hilal Sezgin dünyaya geldi. 1978’de Kral Faysal İslami İlimler Ödülüne layık görülen Fuat Hoca, 1982 yılında Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi’ne bağlı Arap-İslam Bilimler Tarihi Enstitüsünü kurdu.
Fuat Sezgin “Acaba 30 aletin modellemesini yapabilir miyim?” diye düşünürken Frankfurt’ta kurduğu İslam Bilim Tarihi Müzesinde 700 aletin modellemesini yapmaya muvaffak oldu. Memleketinden kovularak giden ve memleket hasreti çeken Fuat Hoca 2008 yılında Gülhane Parkı içerisinde İslam Bilim ve Teknoloji Müzesinin açılmasına muvaffak oldu.
İslam Bilim ve Teknoloji Müzesi, dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 25 Mayıs 2008 yılında açıldı. Müzede yaklaşık 600 eser bulunmaktadır. Müze faaliyetlerini desteklemek için 2010 yılında Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı kuruldu. 2017 yılına gelindiğinde müzede artık 27.000 eser vardı.
Ömrününün son yıllarında çalışmalarına İstanbul’da devam etti. Vefat ettiği 2018 yılında bile günde 10 saat kadar çalıştığına şahit olanlar vardı.
30 Haziran 2018 tarihinde arkasında ilim dolu bir ömürle ahirete intikal etti.
Not: Bu yazı hazırlanırken www.ibtav.org internet sitesinden istifade edilmiştir.
0 yorum